Michalina
Saładaj
Maria
Stokowska
Henri
Lefebvre-ur.16.06.1901- 29.06.1991, francuski filozof i socjolog,
znany jako pionier krytyki życia codziennego, z uwagi na wprowadzenie konceptu
prawa do miasta i produkcji przestrzeni społecznej, a także ze względu na prace
na temat dialektyki, alienacji oraz krytyki stalinizmu i strukturalizmu. W
swojej płodnej karierze Lefebvre napisał ponad 60-dziesiąt książek i 300-sta
artykułów.
Niedawno jego książki doczekały się tłumaczenia na język
angielski. Był on bardzo popularny wśród osób zajmujących się zarówno
urbanistyka jak i planowaniem przestrzennym również wśród szeroko rozumianego
grona archiwistów społecznych filozofia Lefebrvre’a cieszy się dużym uznaniem.
Uważany jest on za autora tak zwanego prawa do miasta, które współcześnie
zyskuje bardzo duża popularność. Jednocześnie też twórczość Lefebvre opiera się
bardzo mocno na filozofii Marks’a, jest w niej dużo mowy o polityce, stąd
niektórym trudno jest utożsamiać się z tym myśleniem. Fakt, że sztandarowa
książka „Rewolucja miejska” została wydana w roku 1960 wpływa też na to ,że
pewne poglądy zawarte w tych utworach są traktowane inaczej. Obserwował on
rozwój motoryzacji, to w jaki sposób ona wpływa na miasta oraz na ich
przekształcenia. Jest to bardzo interesujące, ponieważ już wtedy pewne współczesne
zagadnienia zaczęły się wyłaniać, był on w stanie je ponazywać i określić. Ta
filozofia wpłynęła na to, że współcześnie jesteśmy w stanie pewne żeby widzieć
wyraźniej i o nich rozmawiać.
Przykłady
książek:
,, La
revolution urbaine” - Henri Lefebvre
„ The Urban
Revolution” - Henri Lefebvre
Pojęciem,
które Lefebrve zdefiniował w swojej twórczości jest definicja społeczeństwa
miejskiego.
Społeczeństwo
miejskie- społeczeństwo, które powstało jako rezultat procesu industrializacji,
czyli procesu dominacji, który absorbuje produkcję rolniczą. Procesy
przekształceń społeczności rolniczej w przemysłową oraz miejską i mają
charakter serii nieciągłych transformacji.
Lefebrve odnosił się do rozwoju historycznego troszkę
inaczej niż inni socjologowie (np. Maks Weber, który sformułował dość podobną
teorię). Lefebrve próbuje mówić o źródłach współczesnej urbanizacji, akcentują
najbardziej te zagadnienia, które są związane z rozwojem społecznym, stylem
życia, z odniesieniami o charakterze społecznym poszukując wskazówek oraz
pewnych ogólnych zasad jak należy kierować rozwojem społecznym, w jaki sposób
można zarządzać procesami, które obecnie się odbywają. Jego twórczość jest
bardzo ważna, ponieważ on jako pierwszy podejmuje te tematy i w dużej mierze
udaje mu się dostrzec pewne zjawiska i zagadnienia, których nikt inny przed nim
nie widział. Poszukuje on definicji współczesnych nam(pomimo, iż jego definicje
były sformułowane w latach 70) między innymi:
–
społeczeństwo technologiczne
–
społeczeństwo przemysłowe i poprezmysłowe
–
społeczeństwo konsumpcji
–
społeczeństwo dostatku
–
społeczeństwo rozrywki
–
biurokratyczne społeczeństwo kontrolowanej
konsumpcji
Wszystkie te określenia związane
są z tym z czym mamy do czynienia teraz, dlatego jest on uważany za prekursora.
Lefebrve tak naprawdę do ówczesnego społeczeństwa miejskiego stosował
stwierdzenie biurokratyczne społeczeństwo kontrolowanej konsumpcji
Jednocześnie też szukał źródeł oraz umiejętności opisu tych
zagadnień społecznych, poszukując ich rdzenia w odejściu od społeczeństwa
wczesnego rolniczego w kierunku społeczeństwa przemysłu później w kierunku
społeczeństwa miejskiego.
Odnosząc się do teorii która
sformułował, bardzo dużo uwagi poświęcał analizom struktur miejskich. Jednak u
Lefebrve’a te struktury są czymś innym, niż te o których współcześni
inżynierowie i urbaniści mówią. Z punktu widzenia socjologii kiedy mówimy o
strukturach miejskich w dużej mierze odnosimy się do stylu życia, do tego jak
ludzie funkcjonują, jak organizują swój czas oraz w grupie, w jaki sposób
organizują swoją egzystencje w kategoriach życia rodzinnego oraz zawodowego.
Lefebrve bardzo dużo uwagi zwraca na to jak przekształca się również krajobraz
w wyniku z zachodzącymi zmianami społecznymi. Jego zdaniem współcześnie jesteśmy świadkami rewolucji miejskiej, która
zachodzi w społeczeństwie uprzemysłowienia. Dominowały one do okresu, kiedy
zagadnienia miejskie zaczęły przeważać, nie da się o tym mówić jako o procesie
ciągłym, który zachodzi w tej sam sposób wszędzie, bo nasza rzeczywistość gdzie
pewne elementy obserwowane teraz wywodzą się z XXI wieku, a pewne elementy
struktury są pozostałościami z wieku XIX. Kiedy te przemiany zachodzą w sposób
wyrywkowy. Każdy element przestrzeni daje się opisać przyporządkowując mu pewne
miejsce rozwoju, gdzie na tej osi zaczynamy od miasta rolniczego poprzez miasto
polityczne, handlu przemysłowego, przechodząc w społeczeństwo miejskie.
Struktury
miejskie, przemysłowe metody produkcji wyparły wcześniejsze życie wiejskie.
Małe miasteczka zmieniają charakter na skutek popularyzacji miejskiego stylu
życia.
_dom
letniskowy, supermarket, autostrada, centrum logistyczne_
przedmieścia,
zabudowa rezydencjonalna, kompleksy przemysłowe, miasta satelity_
Rewolucja
miejska- transformacje, które zachodzą we współczesnym społeczeństwie,
rozciągające się od czasu gdy kwestie wzrostu i uprzemysłowienia dominowały do
okresu kiedy zagadnienia miejskie zaczynają przeważać.
0 100%
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------->
Po
raz pierwszy w historii ludzkości odsetek osób zamieszkałych w aglomeracjach
miejskich przekroczył w latach 2007-08 liczbę osób żyjących w środowisku
wiejskim.
Obecnie
ponad 3,3 mld osób mieszka w miastach, z czego ponad 500 mln w metropoliach
liczących ponad 10 mln mieszkańców lub w bardzo dużych miastach, skupiających
ponad 5 mln mieszkańców.
Według
prognoz ONZ, światowa stopa urbanizacji wzrośnie znacząco w ciągu najbliższych
kilku dziesięcioleci, osiągając 59,7% w 2030r. I 69,6% w 2050r.: stare i nowo
powstające ośrodki miejskie wchłoną większą część przyszłego wzrostu
demograficznego.
Mówi się, że ten wzrost demograficzny zostanie wchłonięty
zarówno przez stare jak i przez nowe ośrodki miejskie. Jednocześnie ta
transformacja dotknie najbardziej biedne
i rozwijające się regiony świata.
Państwa wysoko rozwinięte – słaby wzrost populacji
miejskiej z 74% (2010) do ok. 85% → granice możliwości ekspansji (Europa,
podobnie Ameryka Łacińska, gdzie procesy urbanizacyjne rozpoczęły się na
początku XX w.)
W Afryce i Azji skala przekształceń jest wręcz
niewyobrażalna.
Afryka,
Azja – zachwianie równowagi. Liczba mieszkańców miast na kontynencie
afrykańskim, która od 1950r. Zwiększyła się dziesięciokrotnie ( z 33 do 373 mln
), osiągnie w 2050 r. 1,2 mld, obejmując ok. 63% całej populacji.
W
przypadku Azji populacja 237mln z połowy ub. stulecia wzrosła obecnie do blisko
1,65 ml, by za kolejne 50 lat osiągnąć 3,5mld. Więcej niż połowa Hindusów
będzie mieszkać w miastach, podobnie jak ¾ Chińczyków i 4/5 Indonezyjczyków.
Można powiedzieć że w pewnym stopniu Lefebrve był
prorokiem, ponieważ nie był w stanie tego przewidzieć kiedy o tym mówił. Nie da
się przewidzieć jakie będą konsekwencje tego wzrostu na podstawie takich raportów.
Oczywistym jest, że szukając pewnego sposobu myślenia i
możliwości opisu tego co dzieje się współcześnie Lefebrve posługuje się analizą
procesów historycznych, nie jest to szczegółowa analiza w porównaniu do innych
socjologów, nie mniej jednak szuka on elementów wcześniejszych okresów w tym co
wydarzyło się później. Stąd zaczynając od okresu kiedy liczba ludność była
niewielka i nieliczne grupy społeczeństwa zajmowały się rybactwem, zbieractwem,
rolnictwem, i tak dalej. Potem pojawił się dualizm: miasto versus wieś.
Wyodrębniły się oddzielne kategorie: miasto i wieś, wieś była podporządkowana
miastu dopiero w późniejszym okresie wyłoniła się jako kategoria odrębna.
Wreszcie pojawiło się miasto przemysłowe o którym Lefebrve mówi jako o
elemencie który posłużył do rozwoju późniejszej urbanizacji.
miasto miasto miasto
polityczne handlu przemysłowe
wojownicy rzemiosło
szlachta robotnicy
kapłani kupcy
władcy handel
zbieracze rolnicy
administracja dualizm
rybacy pisarze miasto
myśliwi poborcy versus wieś
pasterze podatków
dokumenty
prawo
spisy
podatki
0 100%
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------->
Miasto handlowe stało się
miastem, które oderwało się od otaczającej wsi czy krajobrazu
niezurbanizowanego. Później w okresie miasta przemysłowego nastąpiło przejście
od świata rolniczego do świata zurbanizowanego. Współcześnie mówi się o takich
zjawiskach jak koncentracja miejska, gwałtowne powiększenie się struktur
miejskich czy całkowite podporządkowanie świata wiejskiego miejskiemu. Nawet
teraz kiedy próbujemy to odnosić do takich miast, w którym funkcjonujemy na co
dzień, np. że l. ludności w Łodzi zmniejsza się, nie można mówić o zaprzeczeniu
tej teorii. Szukając sposobu funkcjonowania ludzi współcześnie widzimy, że Ci
co wybrali mieszkanie poza miastem zachowują miejski styl życia, niekiedy wręcz
miejskość czy stopień rozwoju technologicznego, czy zamożności bywa wyższy niż
tych którzy w mieście pozostali. W opracowaniu Lefebrve’a dużo mówi się o krytyce idei modernizmu, opisuje
rzeczywistość dużo mocniej niż próbowali to robić moderniści.
„W
przestrzeni ulicy, która jest spontanicznym teatrem, staje się częścią
spektaklu i widzem, a czasem aktorem. Ulica to miejsce gdzie obywa się ruch,
interakcja bez której, życie miejskie nie mogłoby istnieć, pozostawiając
jedynie podział, narzuconą i utrwaloną segregację. Konsekwencjami
wyeliminowania ulic (zapoczątkowane przez Le Corbusier'a i jego nowe
zespoły)są: wygaśnięcie życia, redukcja miasta do roli sypialni,
nieprzewidywalna dziwna funkcjonalizacja egzystencji. Ulica pełni rolę, o
których w teorii Le Corbusier'a nie ma mowy: informacyjną, symboliczną
ludyczną. Ulica jest miejscem nauki i zabawy. Ulica jest nieporządkiem.
Wszystkie składowe życia miejskiego,
które są nadmierne i niepotrzebne gdzie indziej mogą wypełniać ulice i poprzez
ulice wypełniać centra, gdzie spotykają się i współdziałają, wyłączone o ich
stałej siedziby. Ten nieporządek pozostaje żywy. Informuje i zaskakuje. Prace
Jane Jacobs pokazały, że w Stanach Zjednoczonych ulica (mocno zatłoczona,
użytkowana) dostarcza najpewniejszej ochrony przeciwko zagrożeniom
przestępczością (kradzieżą, gwałtom, agresji).”
Można odczytać
jaka jest tak naprawdę rola ulicy i tym bardziej wyartykułowania tego. Levebvre
tak naprawdę definiuje w ten sposób kilka pojęć, obok ulicy odnosi się również
do pomników (budowli publicznych) przypisując im pewną symbolikę związaną z
reprezentowanymi z nimi instytucjami, w tym głównie instytucjami państwowymi.
Jednocześnie też mówi, że:
„Rewolucja zazwyczaj rozgrywają się na ulicach (...)”
„Rewolucja zazwyczaj rozgrywają się na ulicach (...)”
On rozumie tą rewolucję w bardzo
marksistowskim pojęciu, ponieważ on w latach 70-tych spodziewał się tej
rewolucji.
Z innych dzieł dowiadujemy się także, że były
one pisane w nadziei, że ludzie zechcą brać udział w życiu politycznym w
większym stopniu niż wcześniej.
Mowa te z tutaj o :
„Kolonizacja
przestrzeni ulicy przez funkcje handlu. Funkcja spektaklu, wizualność ulicy.”
To można znaleźć nie tylko w pismach
Levebvre, ale także w dziełach jego ucznia, który pisał o roli spektaklu we
współczesnym świecie, o tym jak bardzo współczesne społeczeństwo posiada tą
charakterystykę, że przywiązuje wagę wydarzeniom, tak jak one byłyby pewną formą spektaklu.
Levebvre w swoich pismach ukazuje, że brakuje
teorii służącej skutecznemu opisowi współczesnych procesów urbanizacji.
On próbuje to motywować, mówiąc o
współczesnej wiedzy o mieście, która ma charakter fragmentaryczny, istnieje
cały szereg rozmaitych specjalizacji, nauk, które zajmują się opisem zjawisk miejskich tj.: urbanistyka,
gospodarka przestrzenna , socjologia, antropologia, filozofia, geografia
historyczna, ekonomia, zarządzanie- wszystkie te dziedziny w taki czy w inny
sposób odnoszą się do opisu wiedzy miejskiej. Każda z tych dziedzin posiada
własną: teorię, aparat pojęciowy i
próbując opisać zjawiska zachodzące w mieście używa właściwych sobie pojęć.
Każda z tych dziedzin ma swój zasób pojęć,
który nie jest spójny, odnoszą się niejednokrotnie do tych samych zagadnień,
ale traktują je inaczej i niekiedy
zachodzi problem w momencie kiedy próbujemy poszukać pewnego rozumienia
zjawisk takimi jakimi są one naprawdę, ponieważ każde z tych zjawisk daje się
opisać inaczej z punktu widzenia różnych dyscyplin.
Levebvre
podchodzi z pewnym lekceważeniem do analiz morfologii miejskiej, jemu jest
wszystko jedno czy coś jest z plastiku czy z betonu. Dla niego istotne jest jak
rozgrywa się życie w tych strukturach, a struktury są ważne, ponieważ zawierają
rodzaj pewnej informacji.
Rola
pomników, budowli publicznych.
Brak
teorii służącej skutecznemu opisowi współczesnych procesów urbanizacji.
Miasto
to miejsce gdzie występuje gromadzenie szeregu: wiedzy, technologii, rzeczy,
ludzi, bogactwa, pieniędzy, kapitału.
W dobie rewolucji można mówić o mieście jako
pewnym substytucie natury, poczynając od tego momentu krytycznego, następuje
przełom pomiędzy miastem przemysłowym, a współczesnym. Tutaj pojawia się obawa o
możliwości zachowania terenów otwartych, bo jeżeli dojdziemy do punktu
100%to tak naprawdę powinniśmy chronić to co jest nawet nie tyle
nieprzekształcone działalnością człowieka, bo teraz takich obszarów nawet nie
ma, ale tego co wciąż pozostaje niezabudowane.
Miasto
jako substytut natury, poczynając o momentu krytycznego. Obawa o możliwość
zachowania terenów otwartych. Metafora czarnej skrzynki.
Metafora ta odnosi się do niemożności opisu
rzeczywistości miejskiej. Levebvre próbuje udowodnić, że dotychczasowe aparaty
pojęciowe zastosowane dla opisu zjawisk , z którymi wcześniej nie mieliśmy do
czynienia nie działają.
Niemożliwym jest opisanie współczesnego
miasta używając języka średniowiecza.
Analogicznie nie
można opisać tego co się dzieje teraz używając do tego pojęc z okresu wczesnego
modernizmu. Ludzie funkcjonują inaczej.
W teorii Levebvre
zaczyna tłumaczyć pewną próbę przyporządkowania pojęć, głównych cech kolejnym społeczeństwom.
Mówi on, że społeczeństwo rolnicze działa jedynie dla zaspokojenia potrzeb, społeczność przemysłowa koncentrowała się wokół pracy. Praca była naczelną wartością. Formułuje on hipotezę, że dla społeczności miejskiej naczelnym elementem będzie rozrywka.
Mówi on, że społeczeństwo rolnicze działa jedynie dla zaspokojenia potrzeb, społeczność przemysłowa koncentrowała się wokół pracy. Praca była naczelną wartością. Formułuje on hipotezę, że dla społeczności miejskiej naczelnym elementem będzie rozrywka.
Opis
rzeczywistości miejskiej nie jest możliwy z wykorzystaniem dotychczasowej
metodologii, potrzebne są nowe narzędzia, sposoby patrzenia, perspektywy.
społeczność społeczność społeczność
rolnicza przemysłowa miejska
rolnicza przemysłowa miejska
potrzeba praca ROZRYWKA
George
Wesley Bellows (urodzony w 12 lub 19 sierpnia 1882r. , zmarł 8 stycznia 1925r.
) był amerykańskim malarzem realistą, znany ze swoich odważnych przedstawień
życia miejskiego w Nowym Jorku, stając się według Columbus Museum of Art
najbardziej cenionym amerykańskim artystą swojego pokolenia.
Flanerzy – ludzie obserwujący dany teren,
udający się w dane miejsce by zidentyfikować teren.
Obecny krajobraz miejski jest odhumanizowany,
w porównaniu do metropolii, która charakteryzuje się dużą koncentracją
zabudowy.
„
Rewolucje zazwyczaj rozgrywają się na ulicach (...)”
O rewolucji można mówić jako o pewnym
zjawisku zmiany stylu życia, jako pewnej popularyzacji życia miejskiego, można też do tego
podchodzić trochę jak inni antropolodzy, myśliciele czy działacze społeczni,
którzy przypisują rewolucji miejskiej rolę jednoczenia nie tyle klas społecznych czy politycznych,
jak to u Marksa była mowa, ale bardziej walce społecznej nazywanej mianem
prekariatu, zbioru ludzi, którzy
niewiele zarabiają, wykonują nisko płatne prace. Są oni związani z miastem, mają możliwość
spotkania się z innymi, miasto stanie
się dla nich pewną platformą spotkania, co może skutkować jakimś ruchem
rewolucyjnym.
Sporo
jest mowy również o tym, że prawdziwa natura przestrzeni ma charakter
polityczny, że jest to projekcja czasu reagująca przeciw i pozwalająca na
dominację nad czasem.
Trzeba
też zdawać sobie sprawę z tego, że ze względu na to, iż liczba ludności
miejskiej rośnie tak gwałtownie to procesy społeczne stają się coraz bardziej
złożone.
Coraz
częściej mówi się o takim zjawisku jak Complexity- złożoność, a jest to po
prostu nieuchronnym następstwem wzrostu skali, liczby elementów i nawarstwiania
hierarchii.
W
każdej społeczności istnieje jakaś hierarchia. W momencie kiedy ludzi jest dużo
funkcjonują w ramach różnych grup społecznych, każda z tych grup posiada swoją
osobną hierarchię, muszą się one na siebie nakładać i wszystko to razem
powoduje trudność zrozumienia funkcjonowania społeczności miejskiej.
Kłopot
z opisem tego wynika po części z fragmentaryczności etymologii, w wyniku
poszatkowania pól zainteresowań różnych dyscyplin naukowych zajmujących się
miastem.
Można
do tego podchodzić z punktu widzenia praktyki miejskiej, która po części
przenika owe koncepty i teorie tylko jak człowiek zajmuje się naukowo, napotyka
w pewnym momencie na pewną barierę, ponieważ niektóre teorie są na tyle
zdefiniowane, że trudno szukać rozwiązań. Ważną rzeczą jest
interdyscyplinarność, współpraca. Lefebvre rozumie miasto przede wszystkim
poprzez zestaw informacji. Porównuje on struktury miejskie do języka, obserwuje
istnienie wielu systemów znaków, na wielu poziomach.
Lefebvre
przewidywał rewolucję miejską_ analogicznie do wydarzeń które rozgrywały się w
okresie rozwoju przemysłu.
Prawdziwa
natura przestrzeni: (1) polityczna, (2) projekcja czasu, reagująca naprzeciw i
pozwalająca na dominację nad czasem.
Procesy
społeczne stają się coraz bardziej złożone, co jest nieruchomym następstwem
wzrostu skali/ liczby elementów i nawarstwiania hierarchii.
Kłopot
z opisem wynika po części z fragmentaryczności episogramu w wyniku
poszatkowania pól zainteresowania różnych dyscyplin naukowych zajmujących się
miastem.
Praktyka
miejska przenika owe częściowe koncepty i teorie.
Wiele
systemów znaków, na wielu poziomach zmiennie codziennego życia (obiekty i
produkty, symbole, wymiary i użytkowanie, zastosowanie handlu i systemy
sprzedaży, znaki powiązane z zamieszkaniem i szerzej habitatem( ogólne
środowisko mieszkalne)), opis społeczeństwa miejskiego jako całości
(zaznaczenie władzy, siły, kultury rozumianej w ujęciu holistycznym) oraz
uszczegółowione miejskie czaso- przestrzenne (znaczenie obiektów miasta, jego
krajobrazu, jego mieszkańców).
Lefebvre podchodzi do tego bardzo
socjologicznie, tutaj krajobraz jest każdorazowo rozumiano jako zapis znaczeń.
Analogicznie przyrównuje on język miasta,
czyli ten zestaw informacji obecny w strukturze miejskiej do języka mowy.
Analogicznie
– Język składa się z następujących systemów reguł: fonograficznych,
morfologicznych, gramatycznych, leksykalnych, semantycznych.
Podobnie przy opisie miasta mówimy o zbiorze
reguł: geograficznych, ekonomicznych, historycznych, a każdy z tych opisów
będzie prawdziwy. Są one po prostu
różnymi sposobami opisu.
Konieczność
podjęcia badań o charakterze interdyscyplinarnym.
Rozumowanie
i racjonalność
logiczne_____________fizjologiczne__________________opinia
analityczne___________przemysłowe__________________organizacja
dialektyczne__________miejskie______________________społeczne
analityczne___________przemysłowe__________________organizacja
dialektyczne__________miejskie______________________społeczne
Lefebvre poszukuje pewnych rozwiązań
związanych z rozwojem miasta w ujęciu diachronicznym, czyli w czasie i tak
miasto polityczne posługiwało się logiką i miało odniesienia filozoficzne. W
mieście przemysłowym rozumowanie miało charakter analityczny i ważna była w
efekcie organizacja. Jego zdaniem w społeczeństwie miejskim rozumowanie ma
charakter dialektyczny, czyli wynika z zestawienia różnych przesłanek, którego
efektem ma być spełnienia.
Również podejście do humanizmu, szukając jego
rozwoju na przestrzeni czasu, poszukuje takich określeń jak:
abstrakcyjny_______________________________obraz i projekt
krytyczny_________________________________wyzwanie
rozwinięty_________________________________finalność
(projekt)
Wspólne
podejście metodologiczne bazujące na wprowadzeniu wymiarów skali i poziomów.
Rozumienie
zjawisk miejskich w kategoriach znaczeń, informacji.
„Służą
one jako obiekty teksykalne (pozwalające na odczytanie) poprzez miejskie zapisy
i opisy, lub mapy albo jako ''miejskie przedmioty'', które mogą być odczuwane,
widziane, odczytywane w swoim środowisku. Czy to oznacza, że przekaz miejski
daje się odczytać z punktu widzenia geografii, ekonomii, socjologii (etc)?”
Poziomy:
-G globalny (instytucjonalny, państwowy, związany ze sprawowaniem władzy)
-M mieszany (miejski)
-G globalny (instytucjonalny, państwowy, związany ze sprawowaniem władzy)
-M mieszany (miejski)
-P
prywatny (poziom życia codziennego mieszkańców)
Skala
zjawisk miejskich. Odnosi się nie do rozmiaru ale o istotnych właściwości
zjawisk:
a.
Relacje społeczne posiadają odniesienie do zasięgu. Dotyczy to najbardziej abstrakcyjnych
relacji, tych które wynikają z zależności rynkowych, kontraktów i quasi
kontraktów pomiędzy „agentami” w skali globalnej. Zjawiska miejskie i
przestrzeń miejska, postrzegane z tego punktu widzenia mogą być uznawane za
„konkretne abstrakcje”.
b.
Zjawiska miejskie i przestrzeń miejska nie są jedynie projekcją relacji
społecznych ale również terenem gdzie różne strategie się ścierają. Nie są w
żaden sposób celami ale środkami i metodami działania.
c. Zjawiska miejskie cechuje realizm i witalność im właściwa.
c. Zjawiska miejskie cechuje realizm i witalność im właściwa.
Rozróżnienia
odnoszące się do topologicznych właściwości przestrzeni miejskiej (paradygmat):
a. Prywatny i publiczny
b. Wysoki i niski
c. Otwarty i zamknięty
d. Symetryczny i asymetryczny
e. Dominujący i podporządkowany, etc
c. Otwarty i zamknięty
d. Symetryczny i asymetryczny
e. Dominujący i podporządkowany, etc
Krytyka
wielkich miasteczka
„(...)
możemy powiedzieć że tylko miasteczko, albo parafia mają strukturę społeczną i
przestrzenną, która pozwala grupie ludzi na ukonstytuowanie, ustalenie swoich
warunków egzystencji (środowiska, zajmowanych miejsc, organizacji czasu). Prawdą
jest że harmonijne (społeczne) ciała, albo takie które są za takowe uważane,
również zależały od ścisłej hierarchii, równowagi pomiędzy kastami. Sama
przestrzeń była całkowicie wypełniona znaczeniem i w sposób otwarty deklarowała
jednostce i ogółowi (tzn. każdemu członkowi kasty, klasy, grupy wiekowej czy
płci) co było dozwolone a co nie. Fizyczne miejsce określało role społeczne.
Równowaga społeczności wymaga wartości, szacunku, podporządkowania się i
zwyczaju postrzeganych jako absolut. Wszystko to zniknęło w dużych miastach.”
Bardzo podobne myślenie znajdziemy u Pola,
który był antropologiem i opisał czym jest pojęcie kontekstu, które okaże się
bardzo ważne, ponieważ również dla współczesnego projektowania, ponieważ jest
ono pomijane.
Na
poziomie prywatnym (P) może się wydawać, że wystarczające jest zaspokojenie
podstawowej potrzeby posiadania schronienia.
Książka:
,,Utopia Indywidualnej Mobilności”
Krytyka
wynikająca z :
–
uznania potrzeby tradycji, w tym tradycyjnego przywiązania do kultury,
–
potrzeby różnorodności właściwej środowisku
zurbanizowanemu
Rola
centrum dla identyfikacji obszaru miejskiego. Z teoretycznego punktu widzenia
zaprzeczenie dążeniu o koncentracji jest wewnętrznie sprzeczne. Możliwość
rozbicia na częściowe lub przemieszczające się centralności- policealność.
Mobilność
bywa zjawiskiem powierzchownym, nienaruszającym relacji społecznych.
Ustrukturyzowane formy mobilności wymagającej organizacji.
Tymczasowe
konstrukcje, które trwają w czasie grożą fiaskiem planowania. Krytyka demiurgicznej
roli przypisywanej architekturze. To nie architekt czy planista ustala ''nowe''
0 ^ Poziom G
(globalna logika i polityczna strategia
| odnosząca się
do przestrzeni)
100%
100%
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------->
| Poziom M
(mieszany, pośredni, mediacja)
| Poziom P
(prywatny: mieszkanie)
Pierwsza faza
krytyczna
^
(rolnictwo podporządkowuje się |
Przemysłowi). Wiek XVI w Europie |
(renesans i reformacja)
|
Druga faza krytyczna
(a) podporządkowanie
przemysłu urbanizacji
(b) podporządkowanie
poziomu globalnego oraz poziomu globalnego miejskiemu oraz poziomu miejskiego
mieszkaniu
Definicja
formy miejskiej
Charakterystyka
miejskiego fenomenu jest wynikiem umiejscowienia na przecięciu dwóch zbiorów
odniesień funkcji miejskich (politycznych,
administracyjnych, komercyjnych, produkcyjnych- rzemiosło, przemysł):
-w
odniesieniu do terytorium którym miasto zarządza i na które oddziaływuje,
-w
odniesieniu do samego miasta.
Struktury
o których mowa są dwojakiego rodzaju:
-
morfologiczne – miejsca i sytuacje,
budynki, ulice i place, zabytki, jednostki sąsiedzkie, etc.
-
socjologiczne- rozmieszczenie ludności,
grup wiekowych, struktura płci, gospodarstw domowych, aktywnych i pasywnych
postaw mieszkańców, kategoryzacji społeczno-zawodowej, charakterystyki sposobu
zarządzania i grup będących przedmiotem zarządzania.
Krytyka
planowania urbanistycznego rozumianego jako działanie o charakterze
technicznym.
„(…) urbanistyka jest maską i narzędziem:
maską dla działań państwa i aktywności politycznych, narzędziem dla
partykularnych interesów ukrytych w strategiach i logice procesów społecznych.
Urbanistyka nie próbuje kształtować przestrzeni jako dzieła sztuki. Nie próbuje
nawet czynić tego w zgodzie z imperatywem technologii tak jak próbuje
twierdzić. Przestrzeń która jest kreowana ma charakter polityczny.”
Pasywność
mieszkańców, obywateli postrzegana w kategoriach problemu, czyli tak naprawdę
dochodzimy do tego co dzieje się współcześnie kiedy mieszkańcy przestają być
pasywni, angażują się w życie miejskie i stają się jego częścią.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz