Marika Woźniak
Henri Lefebvre-ur.16.06.1901- 29.06.1991,
francuski filozof i socjolog, znany jako pionier krytyki życia
codziennego, z uwagi na wprowadzenie konceptu prawa do miasta i
produkcji przestrzeni społecznej, a także ze względu na prace na
temat dialektyki, alienacji oraz krytyki stalinizmu i strukturalizmu.
W swojej płodnej karierze Lefebvre napisał ponad 60-dziesiąt
książek i 300-sta artykułów.
Niedawno
jego książki doczekały się tłumaczenia na język angielski. Był
on bardzo popularny wśród osób zajmujących się zarówno
urbanistyka jak i planowaniem przestrzennym również wśród szeroko
rozumianego grona archiwistów społecznych filozofia Lefebrvre’a
cieszy się dużym uznaniem. Uważany jest on za autora tak zwanego
prawa do miasta, które współcześnie zyskuje bardzo duża
popularność. Jednocześnie też twórczość Lefebvre opiera się
bardzo mocno na filozofii Marks’a, jest w niej dużo mowy o
polityce, stąd niektórym trudno jest utożsamiać się z tym
myśleniem. Fakt, że sztandarowa książka „Rewolucja miejska”
została wydana w roku 1960 wpływa też na to ,że pewne poglądy
zawarte w tych utworach są traktowane inaczej. Obserwował on rozwój
motoryzacji, to w jaki sposób ona wpływa na miasta oraz na ich
przekształcenia. Jest to bardzo interesujące, ponieważ już wtedy
pewne współczesne zagadnienia zaczęły się wyłaniać, był on w
stanie je ponazywać i określić. Ta filozofia wpłynęła na to, że
współcześnie jesteśmy w stanie pewne żeby widzieć wyraźniej i
o nich rozmawiać.
Przykłady książek:
,, La revolution urbaine” - Henri
Lefebvre
„ The Urban Revolution” - Henri
Lefebvre
Pojęciem, które
Lefebrve zdefiniował w swojej twórczości jest definicja
społeczeństwa miejskiego.
Społeczeństwo miejskie-
społeczeństwo, które powstało jako rezultat procesu
industrializacji, czyli procesu dominacji, który absorbuje produkcję
rolniczą. Procesy przekształceń społeczności rolniczej w
przemysłową oraz miejską i mają charakter serii nieciągłych
transformacji.
Lefebrve
odnosił się do rozwoju historycznego troszkę inaczej niż inni
socjologowie (np. Maks Weber, który sformułował dość podobną
teorię). Lefebrve próbuje mówić o źródłach współczesnej
urbanizacji, akcentują najbardziej te zagadnienia, które są
związane z rozwojem społecznym, stylem życia, z odniesieniami o
charakterze społecznym poszukując wskazówek oraz pewnych ogólnych
zasad jak należy kierować rozwojem społecznym, w jaki sposób
można zarządzać procesami, które obecnie się odbywają. Jego
twórczość jest bardzo ważna, ponieważ on jako pierwszy podejmuje
te tematy i w dużej mierze udaje mu się dostrzec pewne zjawiska i
zagadnienia, których nikt inny przed nim nie widział. Poszukuje on
definicji współczesnych nam(pomimo, iż jego definicje były
sformułowane w latach 70) między innymi:
- społeczeństwo technologiczne
- społeczeństwo przemysłowe i poprezmysłowe
- społeczeństwo konsumpcji
- społeczeństwo dostatku
- społeczeństwo rozrywki
- biurokratyczne społeczeństwo kontrolowanej konsumpcji
Wszystkie
te określenia związane są z tym z czym mamy do czynienia teraz,
dlatego jest on uważany za prekursora. Lefebrve tak naprawdę do
ówczesnego społeczeństwa miejskiego stosował stwierdzenie
biurokratyczne społeczeństwo
kontrolowanej konsumpcji
Jednocześnie
też szukał źródeł oraz umiejętności opisu tych zagadnień
społecznych, poszukując ich rdzenia w odejściu od społeczeństwa
wczesnego rolniczego w kierunku społeczeństwa przemysłu później
w kierunku społeczeństwa miejskiego.
Odnosząc
się do teorii która sformułował, bardzo dużo uwagi poświęcał
analizom struktur miejskich. Jednak u Lefebrve’a te struktury są
czymś innym, niż te o których współcześni inżynierowie i
urbaniści mówią. Z punktu widzenia socjologii kiedy mówimy o
strukturach miejskich w dużej mierze odnosimy się do stylu życia,
do tego jak ludzie funkcjonują, jak organizują swój czas oraz w
grupie, w jaki sposób organizują swoją egzystencje w kategoriach
życia rodzinnego oraz zawodowego. Lefebrve bardzo dużo uwagi zwraca
na to jak przekształca się również krajobraz w wyniku z
zachodzącymi zmianami społecznymi. Jego zdaniem współcześnie
jesteśmy świadkami rewolucji miejskiej, która zachodzi w
społeczeństwie uprzemysłowienia. Dominowały one do okresu, kiedy
zagadnienia miejskie zaczęły przeważać, nie da się o tym mówić
jako o procesie ciągłym, który zachodzi w tej sam sposób
wszędzie, bo nasza rzeczywistość gdzie pewne elementy obserwowane
teraz wywodzą się z XXI wieku, a pewne elementy struktury są
pozostałościami z wieku XIX. Kiedy te przemiany zachodzą w sposób
wyrywkowy. Każdy element przestrzeni daje się opisać
przyporządkowując mu pewne miejsce rozwoju, gdzie na tej osi
zaczynamy od miasta rolniczego poprzez miasto polityczne, handlu
przemysłowego, przechodząc w społeczeństwo miejskie.
Struktury miejskie,
przemysłowe metody produkcji wyparły wcześniejsze życie wiejskie.
Małe miasteczka zmieniają charakter na skutek popularyzacji
miejskiego stylu życia.
_dom letniskowy,
supermarket, autostrada, centrum logistyczne_
przedmieścia, zabudowa
rezydencjonalna, kompleksy przemysłowe, miasta satelity_
Rewolucja miejska-
transformacje, które zachodzą we współczesnym społeczeństwie,
rozciągające się od czasu gdy kwestie wzrostu i uprzemysłowienia
dominowały do okresu kiedy zagadnienia miejskie zaczynają
przeważać.
0
100%
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------->
Po raz pierwszy w
historii ludzkości odsetek osób zamieszkałych w aglomeracjach
miejskich przekroczył w latach 2007-08 liczbę osób żyjących w
środowisku wiejskim.
Obecnie ponad 3,3 mld
osób mieszka w miastach, z czego ponad 500 mln w metropoliach
liczących ponad 10 mln mieszkańców lub w bardzo dużych miastach,
skupiających ponad 5 mln mieszkańców.
Według prognoz ONZ,
światowa stopa urbanizacji wzrośnie znacząco w ciągu najbliższych
kilku dziesięcioleci, osiągając 59,7% w 2030r. I 69,6% w 2050r.:
stare i nowo powstające ośrodki miejskie wchłoną większą część
przyszłego wzrostu demograficznego.
Mówi
się, że ten wzrost demograficzny zostanie wchłonięty zarówno
przez stare jak i przez nowe ośrodki miejskie. Jednocześnie ta
transformacja dotknie najbardziej biedne i rozwijające się regiony
świata.
Państwa wysoko
rozwinięte – słaby wzrost populacji miejskiej z 74% (2010) do ok.
85% → granice możliwości ekspansji (Europa, podobnie Ameryka
Łacińska, gdzie procesy urbanizacyjne rozpoczęły się na początku
XX w.)
W
Afryce i Azji skala przekształceń jest wręcz niewyobrażalna.
Afryka, Azja –
zachwianie równowagi. Liczba mieszkańców miast na kontynencie
afrykańskim, która od 1950r. Zwiększyła się dziesięciokrotnie (
z 33 do 373 mln ), osiągnie w 2050 r. 1,2 mld, obejmując ok. 63%
całej populacji.
W przypadku Azji
populacja 237mln z połowy ub. stulecia wzrosła obecnie do blisko
1,65 ml, by za kolejne 50 lat osiągnąć 3,5mld. Więcej niż połowa
Hindusów będzie mieszkać w miastach, podobnie jak ¾ Chińczyków
i 4/5 Indonezyjczyków.
Można
powiedzieć że w pewnym stopniu Lefebrve był prorokiem, ponieważ
nie był w stanie tego przewidzieć kiedy o tym mówił. Nie da się
przewidzieć jakie będą konsekwencje tego wzrostu na podstawie
takich raportów.
Oczywistym
jest, że szukając pewnego sposobu myślenia i możliwości opisu
tego co dzieje się współcześnie Lefebrve posługuje się analizą
procesów historycznych, nie jest to szczegółowa analiza w
porównaniu do innych socjologów, nie mniej jednak szuka on
elementów wcześniejszych okresów w tym co wydarzyło się później.
Stąd zaczynając od okresu kiedy liczba ludność była niewielka i
nieliczne grupy społeczeństwa zajmowały się rybactwem,
zbieractwem, rolnictwem, i tak dalej. Potem pojawił się dualizm:
miasto versus wieś. Wyodrębniły się oddzielne kategorie: miasto i
wieś, wieś była podporządkowana miastu dopiero w późniejszym
okresie wyłoniła się jako kategoria odrębna. Wreszcie pojawiło
się miasto przemysłowe o którym Lefebrve mówi jako o elemencie
który posłużył do rozwoju późniejszej urbanizacji.
miasto miasto miasto
polityczne handlu przemysłowe
wojownicy rzemiosło
szlachta robotnicy
kapłani kupcy
władcy handel
zbieracze rolnicy
administracja dualizm
rybacy pisarze miasto
myśliwi poborcy versus wieś
pasterze podatków
dokumenty
prawo
spisy
podatki
0 100%
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------->
Miasto
handlowe stało się miastem, które oderwało się od otaczającej
wsi czy krajobrazu niezurbanizowanego. Później w okresie miasta
przemysłowego nastąpiło przejście od świata rolniczego do świata
zurbanizowanego. Współcześnie mówi się o takich zjawiskach jak
koncentracja miejska, gwałtowne powiększenie się struktur
miejskich czy całkowite podporządkowanie świata wiejskiego
miejskiemu. Nawet teraz kiedy próbujemy to odnosić do takich miast,
w którym funkcjonujemy na co dzień, np. że l. ludności w Łodzi
zmniejsza się, nie można mówić o zaprzeczeniu tej teorii.
Szukając sposobu funkcjonowania ludzi współcześnie widzimy, że
Ci co wybrali mieszkanie poza miastem zachowują miejski styl życia,
niekiedy wręcz miejskość czy stopień rozwoju technologicznego,
czy zamożności bywa wyższy niż tych którzy w mieście pozostali.
W opracowaniu Lefebrve’a dużo mówi się o krytyce idei
modernizmu, opisuje rzeczywistość dużo mocniej niż próbowali to
robić moderniści.
„W przestrzeni
ulicy, która jest spontanicznym teatrem, staje się częścią
spektaklu i widzem, a czasem aktorem. Ulica to miejsce gdzie obywa
się ruch, interakcja bez której, życie miejskie nie mogłoby
istnieć, pozostawiając jedynie podział, narzuconą i utrwaloną
segregację. Konsekwencjami wyeliminowania ulic (zapoczątkowane
przez Le Corbusier'a i jego nowe zespoły)są: wygaśnięcie życia,
redukcja miasta do roli sypialni, nieprzewidywalna dziwna
funkcjonalizacja egzystencji. Ulica pełni rolę, o których w teorii
Le Corbusier'a nie ma mowy: informacyjną, symboliczną ludyczną.
Ulica jest miejscem nauki i zabawy. Ulica jest nieporządkiem.
Wszystkie składowe życia miejskiego, które są nadmierne i
niepotrzebne gdzie indziej mogą wypełniać ulice i poprzez ulice
wypełniać centra, gdzie spotykają się i współdziałają,
wyłączone o ich stałej siedziby. Ten nieporządek pozostaje żywy.
Informuje i zaskakuje. Prace Jane Jacobs pokazały, że w Stanach
Zjednoczonych ulica (mocno zatłoczona, użytkowana) dostarcza
najpewniejszej ochrony przeciwko zagrożeniom przestępczością
(kradzieżą, gwałtom, agresji).”
Można odczytać jaka
jest tak naprawdę rola ulicy i tym bardziej wyartykułowania tego.
Levebvre tak naprawdę definiuje w ten sposób kilka pojęć, obok
ulicy odnosi się również do pomników (budowli publicznych)
przypisując im pewną symbolikę związaną z reprezentowanymi z
nimi instytucjami, w tym głównie instytucjami państwowymi.
Jednocześnie też mówi,
że:
„Rewolucja zazwyczaj rozgrywają się na ulicach (...)”
„Rewolucja zazwyczaj rozgrywają się na ulicach (...)”
On rozumie tą rewolucję
w bardzo marksistowskim pojęciu, ponieważ on w latach 70-tych
spodziewał się tej rewolucji.
Z innych dzieł
dowiadujemy się także, że były one pisane w nadziei, że ludzie
zechcą brać udział w życiu politycznym w większym stopniu niż
wcześniej.
Mowa te z tutaj o :
„Kolonizacja
przestrzeni ulicy przez funkcje handlu. Funkcja spektaklu, wizualność
ulicy.”
To można znaleźć nie
tylko w pismach Levebvre, ale także w dziełach jego ucznia, który
pisał o roli spektaklu we współczesnym świecie, o tym jak bardzo
współczesne społeczeństwo posiada tą charakterystykę, że
przywiązuje wagę wydarzeniom, tak jak one byłyby pewną formą
spektaklu.
Levebvre w swoich pismach
ukazuje, że brakuje teorii służącej skutecznemu opisowi
współczesnych procesów urbanizacji.
On próbuje to motywować,
mówiąc o współczesnej wiedzy o mieście, która ma charakter
fragmentaryczny, istnieje cały szereg rozmaitych specjalizacji,
nauk, które zajmują się opisem zjawisk miejskich tj.:
urbanistyka, gospodarka przestrzenna , socjologia, antropologia,
filozofia, geografia historyczna, ekonomia, zarządzanie- wszystkie
te dziedziny w taki czy w inny sposób odnoszą się do opisu wiedzy
miejskiej. Każda z tych dziedzin posiada własną: teorię, aparat
pojęciowy i próbując opisać zjawiska zachodzące w mieście używa
właściwych sobie pojęć.
Każda z tych dziedzin ma
swój zasób pojęć, który nie jest spójny, odnoszą się
niejednokrotnie do tych samych zagadnień, ale traktują je inaczej i
niekiedy zachodzi problem w momencie kiedy próbujemy poszukać
pewnego rozumienia zjawisk takimi jakimi są one naprawdę, ponieważ
każde z tych zjawisk daje się opisać inaczej z punktu widzenia
różnych dyscyplin.
Levebvre podchodzi z
pewnym lekceważeniem do analiz morfologii miejskiej, jemu jest
wszystko jedno czy coś jest z plastiku czy z betonu. Dla niego
istotne jest jak rozgrywa się życie w tych strukturach, a struktury
są ważne, ponieważ zawierają rodzaj pewnej informacji.
Rola pomników,
budowli publicznych.
Brak teorii służącej
skutecznemu opisowi współczesnych procesów urbanizacji.
Miasto to miejsce
gdzie występuje gromadzenie szeregu: wiedzy, technologii, rzeczy,
ludzi, bogactwa, pieniędzy, kapitału.
W dobie rewolucji można
mówić o mieście jako pewnym substytucie natury, poczynając
od tego momentu krytycznego, następuje przełom pomiędzy miastem
przemysłowym, a współczesnym. Tutaj pojawia się
obawa o możliwości zachowania terenów otwartych, bo jeżeli
dojdziemy do punktu 100%to tak naprawdę powinniśmy chronić to co
jest nawet nie tyle nieprzekształcone działalnością człowieka,
bo teraz takich obszarów nawet nie ma, ale tego co wciąż pozostaje
niezabudowane.
Miasto jako substytut
natury, poczynając o momentu krytycznego. Obawa o możliwość
zachowania terenów otwartych. Metafora czarnej skrzynki.
Metafora ta odnosi się
do niemożności opisu rzeczywistości miejskiej. Levebvre próbuje
udowodnić, że dotychczasowe aparaty pojęciowe zastosowane dla
opisu zjawisk , z którymi wcześniej nie mieliśmy do czynienia nie
działają.
Niemożliwym jest
opisanie współczesnego miasta używając języka średniowiecza
Analogicznie nie można
opisać tego co się dzieje teraz używając do tego pojęc z okresu
wczesnego modernizmu. Ludzie funkcjonują inaczej.
W teorii Levebvre zaczyna
tłumaczyć pewną próbę przyporządkowania pojęć, głównych
cech kolejnym społeczeństwom.
Mówi on, że społeczeństwo rolnicze działa jedynie dla zaspokojenia potrzeb, społeczność przemysłowa koncentrowała się wokół pracy. Praca była naczelną wartością. Formułuje on hipotezę, że dla społeczności miejskiej naczelnym elementem będzie rozrywka.
Mówi on, że społeczeństwo rolnicze działa jedynie dla zaspokojenia potrzeb, społeczność przemysłowa koncentrowała się wokół pracy. Praca była naczelną wartością. Formułuje on hipotezę, że dla społeczności miejskiej naczelnym elementem będzie rozrywka.
Opis rzeczywistości
miejskiej nie jest możliwy z wykorzystaniem dotychczasowej
metodologii, potrzebne są nowe narzędzia, sposoby patrzenia,
perspektywy.
społeczność społeczność społeczność
rolnicza przemysłowa miejska
potrzeba praca ROZRYWKA
George Wesley Bellows
(urodzony w 12 lub 19 sierpnia 1882r. , zmarł 8 stycznia 1925r. )
była amerykańskim malarzem realistą, znany ze swoich odważnych
przedstawień życia miejskiego w Nowym Jorku, stając się według
Columbus Museum of Art najbardziej cenionym amerykańskim artystą
swojego pokolenia.
Planerzy – ludzie
obserwujący dany teren, udający się w dane miejsce by
zidentyfikować teren.
Obecny krajobraz miejski
jest odhumanizowany, w porównaniu do metropolii, która
charakteryzuje się dużą koncentracją zabudowy.
„ Rewolucje
zazwyczaj rozgrywają się na ulicach (...)”
O rewolucji można mówić
jako o pewnym zjawisku zmiany stylu życia, jako pewnej popularyzacji
życia miejskiego, można też do tego podchodzić trochę jak inni
antropolodzy, myśliciele czy działacze społeczni, którzy
przypisują rewolucji miejskiej rolę jednoczenia nie tyle klas
społecznych czy politycznych, jak to u Marksa była mowa, ale
bardziej walce społecznej nazywanej mianem prekariatu, zbioru ludzi,
którzy niewiele zarabiają, wykonują nisko płatne prace. Są oni
związani z miastem, mają możliwość spotkania się z innymi,
miasto stanie się dla nich pewną platformą spotkania, co może
skutkować jakimś ruchem rewolucyjnym.
Sporo jest mowy również
o tym, że prawdziwa natura przestrzeni ma charakter polityczny, że
jest to projekcja czasu reagująca przeciw i pozwalająca na
dominację nad czasem.
Trzeba też zdawać sobie
sprawę z tego, że ze względu na to, iż liczba ludności miejskiej
rośnie tak gwałtownie to procesy społeczne stają się coraz
bardziej złożone.
Coraz częściej mówi
się o takim zjawisku jak Complexity- złożoność, a jest to po
prostu nieuchronnym następstwem wzrostu skali, liczby elementów i
nawarstwiania hierarchii.
W każdej społeczności
istnieje jakaś hierarchia. W momencie kiedy ludzi jest dużo
funkcjonują w ramach różnych grup społecznych, każda z tych grup
posiada swoją osobną hierarchię, muszą się one na siebie
nakładać i wszystko to razem powoduje trudność zrozumienia
funkcjonowania społeczności miejskiej.
Kłopot z opisem tego
wynika po części z fragmentaryczności etymologii, w wyniku
poszatkowania pól zainteresowań różnych dyscyplin naukowych
zajmujących się miastem.
Można do tego podchodzić
z punktu widzenia praktyki miejskiej, która po części przenika owe
koncepty i teorie tylko jak człowiek zajmuje się naukowo, napotyka
w pewnym momencie na pewną barierę, ponieważ niektóre teorie są
na tyle zdefiniowane, że trudno szukać rozwiązań. Ważną rzeczą
jest interdyscyplinarność, współpraca. Lefebvre rozumie miasto
przede wszystkim poprzez zestaw informacji. Porównuje on struktury
miejskie do języka, obserwuje istnienie wielu systemów znaków, na
wielu poziomach.
Lefebvre przewidywał
rewolucję miejską_ analogicznie do wydarzeń które rozgrywały się
w okresie rozwoju przemysłu.
Prawdziwa natura
przestrzeni: (1) polityczna, (2) projekcja czasu, reagująca
naprzeciw i pozwalająca na dominację nad czasem.
Procesy społeczne
stają się coraz bardziej złożone, co jest nieruchomym następstwem
wzrostu skali/ liczby elementów i nawarstwiania hierarchii.
Kłopot z opisem
wynika po części z fragmentaryczności episogramu w wyniku
poszatkowania pól zainteresowania różnych dyscyplin naukowych
zajmujących się miastem.
Praktyka miejska
przenika owe częściowe koncepty i teorie.
Wiele systemów znaków,
na wielu poziomach zmiennie codziennego życia (obiekty i produkty,
symbole, wymiary i użytkowanie, zastosowanie handlu i systemy
sprzedaży, znaki powiązane z zamieszkaniem i szerzej habitatem(
ogólne środowisko mieszkalne)), opis społeczeństwa miejskiego
jako całości (zaznaczenie władzy, siły, kultury rozumianej w
ujęciu holistycznym) oraz uszczegółowione miejskie czaso-
przestrzenne (znaczenie obiektów miasta, jego krajobrazu, jego
mieszkańców).
Lefebvre podchodzi do
tego bardzo socjologicznie, tutaj krajobraz jest każdorazowo
rozumiano jako zapis oznaczeń.
Analogicznie przyrównuje
on język miasta, czyli ten zestaw informacji obecny w strukturze
miejskiej do języka mowy.
Analogicznie – Język
składa się z następujących systemów reguł: fonograficznych,
morfologicznych, gramatycznych, leksykalnych, semantycznych.
Podobnie przy opisie
miasta mówimy o zbiorze reguł: geograficznych, ekonomicznych,
historycznych, a każdy z tych opisów będzie prawdziwy. Są one po
prostu różnymi sposobami opisu.
Konieczność podjęcia
badań o charakterze interdyscyplinarnym.
Rozumowanie i
racjonalność
logiczne_____________fizjologiczne__________________opinia
analityczne___________przemysłowe__________________organizacja
dialektyczne__________miejskie______________________społeczne
Lefebvre poszukuje
pewnych rozwiązań związanych z rozwojem miasta w ujęciu
diachronicznym, czyli w czasie i tak miasto polityczne posługiwało
się logiką i miało odniesienia filozoficzne. W mieście
przemysłowym rozumowanie miało charakter analityczny i ważna była
w efekcie organizacja. Jego zdaniem w społeczeństwie miejskim
rozumowanie ma charakter dialektyczny, czyli wynika z zestawienia
różnych przesłanek, którego efektem ma być spełnienia.
Również podejście do
humanizmu, szukając jego rozwoju na przestrzeni czasu, poszukuje
takich określeń jak:
abstrakcyjny_______________________________obraz
i projekt
krytyczny_________________________________wyzwanie
rozwinięty_________________________________finalność
(projekt)
Wspólne podejście
metodologiczne bazujące na wprowadzeniu wymiarów skali i poziomów.
Rozumienie zjawisk
miejskich w kategoriach znaczeń, informacji.
„Służą one jako
obiekty teksykalne (pozwalające na odczytanie) poprzez miejskie
zapisy i opisy, lub mapy albo jako ''miejskie przedmioty'', które
mogą być odczuwane, widziane, odczytywane w swoim środowisku. Czy
to oznacza, że przekaz miejski daje się odczytać z punktu widzenia
geografii, ekonomii, socjologii (etc)?”
Poziomy:
-G globalny (instytucjonalny, państwowy, związany ze sprawowaniem władzy)
-M mieszany (miejski)
-G globalny (instytucjonalny, państwowy, związany ze sprawowaniem władzy)
-M mieszany (miejski)
-P prywatny (poziom życia
codziennego mieszkańców)
Skala zjawisk miejskich.
Odnosi się nie do rozmiaru ale o istotnych właściwości zjawisk:
a. Relacje społeczne
posiadają odniesienie do zasięgu. Dotyczy to najbardziej
abstrakcyjnych relacji, tych które wynikają z zależności
rynkowych, kontraktów i quasi kontraktów pomiędzy „agentami” w
skali globalnej. Zjawiska miejskie i przestrzeń miejska, postrzegane
z tego punktu widzenia mogą być uznawane za „konkretne
abstrakcje”.
b. Zjawiska miejskie i
przestrzeń miejska nie są jedynie projekcją relacji społecznych
ale również terenem gdzie różne strategie się ścierają. Nie są
w żaden sposób celami ale środkami i metodami działania.
c. Zjawiska miejskie cechuje realizm i witalność im właściwa.
c. Zjawiska miejskie cechuje realizm i witalność im właściwa.
Rozróżnienia odnoszące
się do topologicznych właściwości przestrzeni miejskiej
(paradygmat):
a. Prywatny i publiczny
b. Wysoki i niski
c. Otwarty i zamknięty
d. Symetryczny i asymetryczny
e. Dominujący i podporządkowany, etc
c. Otwarty i zamknięty
d. Symetryczny i asymetryczny
e. Dominujący i podporządkowany, etc
Krytyka wielkich
miasteczka
„(...) możemy
powiedzieć że tylko miasteczko, albo parafia mają strukturę
społeczną i przestrzenną, która pozwala grupie ludzi na
ukonstytuowanie, ustalenie swoich warunków egzystencji (środowiska,
zajmowanych miejsc, organizacji czasu). Prawdą jest że harmonijne
(społeczne) ciała, albo takie które są za takowe uważane,
również zależały od ścisłej hierarchii, równowagi pomiędzy
kastami. Sama przestrzeń była całkowicie wypełniona znaczeniem i
w sposób otwarty deklarowała jednostce i ogółowi (tzn. każdemu
członkowi kasty, klasy, grupy wiekowej czy płci) co było dozwolone
a co nie. Fizyczne miejsce określało role społeczne. Równowaga
społeczności wymaga wartości, szacunku, podporządkowania się i
zwyczaju postrzeganych jako absolut. Wszystko to zniknęło w dużych
miastach.”
Bardzo podobne myślenie
znajdziemy u Pola, który był antropologiem i opisał czym jest
pojęcie kontekstu, które okaże się bardzo ważne, ponieważ
również dla współczesnego projektowania, ponieważ jest ono
pomijane.
Na poziomie prywatnym (P)
może się wydawać, że wystarczające jest zaspokojenie podstawowej
potrzeby posiadania schronienia.
Książka: ,,Utopia
Indywidualnej Mobilności”
Krytyka wynikająca z :
- uznania potrzeby tradycji, w tym tradycyjnego przywiązania do kultury,
- potrzeby różnorodności właściwej środowisku zurbanizowanemu
Rola centrum dla
identyfikacji obszaru miejskiego. Z teoretycznego punktu widzenia
zaprzeczenie dążeniu o koncentracji jest wewnętrznie sprzeczne.
Możliwość rozbicia na częściowe lub przemieszczające się
centralności- policealność.
Mobilność bywa
zjawiskiem powierzchownym, nienaruszającym relacji społecznych.
Ustrukturyzowane formy mobilności wymagającej organizacji.
Tymczasowe konstrukcje,
które trwają w czasie grożą fiaskiem planowania. Krytyka
demiurgicznej roli przypisywanej architekturze. To nie architekt czy
planista ustala ''nowe''
0 ^ Poziom G (globalna logika i
polityczna strategia
| odnosząca się do
przestrzeni)
100%
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------->
| Poziom M (mieszany, pośredni, mediacja)
| Poziom P (prywatny: mieszkanie)
Pierwsza faza krytyczna
^
(rolnictwo podporządkowuje się
|
Przemysłowi). Wiek XVI w Europie
|
(renesans i reformacja)
|
Druga faza krytyczna
- podporządkowanie przemysłu urbanizacji
- podporządkowanie poziomu globalnego oraz poziomu globalnego miejskiemu oraz poziomu miejskiego mieszkaniu
Definicja formy
miejskiej
Charakterystyka
miejskiego fenomenu jest wynikiem umiejscowienia na przecięciu dwóch
zbiorów odniesień funkcji miejskich (politycznych,
administracyjnych, komercyjnych, produkcyjnych- rzemiosło,
przemysł):
-w odniesieniu do
terytorium którym miasto zarządza i na które oddziaływuje,
-w odniesieniu do samego
miasta.
Struktury o których mowa
są dwojakiego rodzaju:
- morfologiczne –
miejsca i sytuacje, budynki, ulice i place, zabytki, jednostki
sąsiedzkie, etc.
- socjologiczne-
rozmieszczenie ludności, grup wiekowych, struktura płci,
gospodarstw domowych, aktywnych i pasywnych postaw mieszkańców,
kategoryzacji społeczno-zawodowej, charakterystyki sposobu
zarządzania i grup będących przedmiotem zarządzania.
Krytyka planowania
urbanistycznego rozumianego jako działanie o charakterze
technicznym.
„(…) urbanistyka
jest maską i narzędziem: maską dla działań państwa i aktywności
politycznych, narzędziem dla partykularnych interesów ukrytych w
strategiach i logice procesów społecznych. Urbanistyka nie próbuje
kształtować przestrzeni jako dzieła sztuki. Nie próbuje nawet
czynić tego w zgodzie z imperatywem technologii tak jak próbuje
twierdzić. Przestrzeń która jest kreowana ma charakter
polityczny.”
Pasywność mieszkańców,
obywateli postrzegana w kategoriach problemu, czyli tak naprawdę
dochodzimy do tego co dzieje się współcześnie kiedy mieszkańcy
przestają być pasywni, angażują się w życie miejskie i stają
się jego częścią.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz